Aabot sa 49,087 magsasaka ang napagbuklod ng Department of Agriculture IV-CALABARZON (DA-4A) sa ilalim ng programang Farm and Fisheries Clustering and Consolidation (F2C2) simula noong taong 2021 hanggang 2023.

Layon ng F2C2 na isulong ang paggugrupo sa maliliit na mga magsasaka at mangingisda upang mapaunlad ang kanilang kabuhayan sa oras na sila ay matuto sa pagnenegosyo at makamit ang economies of scale o pagpapababa ng gastusin sa produksyon. Alinsunod ito sa Administrative Order no. 27 series of 2020.

Habang ang unang pokus ng F2C2 ay matipon ang mga magsasaka sa mga cluster na may magkakatulad na produkto at sistema ng produksyon, ito rin ang nagsisilbing estratehiya ng Kagawaran upang marami pang magsasaka ang makinabang sa mga ipapamahaging interbensyon sa mga susunod na taon.

Ito ay sa pamamagitan ng Cluster Development Plan (CDP) na siyang unang requirement sa bawat cluster at magiging batayan sa pagbibigay ng suporta. Naglalaman ito ng pagkakakilanlan at kasalukuyang kalagayan ng cluster, at ang limang taong plano ng pag- unlad na sasagot sa kanilang mga pangangailangan sa produksyon, merkado, kasanayan, at iba pa.

Kaugnay nito, kasunod ng 73 CDP na natapos noong nakaraang taon ay karagdagang 54 CDP na ngayong 2023 ang kasalukuyang isinusulong at nasa proseso na ng deliberasyon sa harap ng Regional Program Management Office (RPMO) at Province-led Agriculture and Fisheries Extension System o F2C2 Regional Technical Working Group (PAFES/F2C2 RTWG). Ito ay pang suriin ang mga detalye nito para sa pagsasapinal lalo na sa teknikal at pinansyal na aspeto.

Ayon kay Rolando Seralvo, pangulo ng cluster ng Samahang Magsasaka sa Barangay Encarnacion, nariyan man ang kaba sa pagdepensa ng kanilang CDP ay alam niyang ang lahat ng hirap na itinanim ng kanilang samahan kasama ang lokal na pamahalaan ay aanihin din nila sa mga matatanggap na interbensyon na nakapaloob sa plano.

Para sa huling antas, inaasahan na kapag naaprubahan na ang mga CDP ay ipepresenta na ito sa mga stakeholder, pamunuan ng Kagawaran, at lokal na pamahalaan kalakip ng paglalagda ng Memorandum of Agreement (MOA). #### (Danica T. Daluz, DA-4A RAFIS)